"Вираж" тобының өз жобаларына қаражат тарту бойынша тәжірибесі

Кәсіпорындар тұрақты қаржыландыруды қалай тартады

Тұрақты бизнес тұрақты қаржыландыруды қажет етеді - бұл шағын, орта және ірі бизнес өкілдерін ортақ толғандыратын сұрақ. Бұл мәселе тамақ өнеркәсібі, металлургия немесе сауда болсын, экономиканың әртүрлі салаларындағы компанияларға ортақ. Кәсіпорындар өз жобаларына қаржыландыруды қалай тартады, олар үшін қандай бағдарламалар тиімді және банктер қандай талаптар бойынша таңдайды. Бұл туралы Kapital.kz іскерлік ақпарат орталығының тілшісі "Вираж" компаниялар тобының қаржы директоры Ирина Мироновамен сұхбаттасты.

Соңғы жылдар коронавирустық пандемияға ғана емес, сонымен қатар геосаяси күйзелістер де бүкіл әлемдік экономика үшін өте қиын болды. Алайда, ең тұрақты компаниялар сыртқы және ішкі күйзелістерге қарамастан өндірісті тоқтатқан жоқ. Осындай сәттерде компания басшылығы тұрақты қаржыландыруды қамтамасыз етуі тиіс. Мысалы, "Вираж" компаниясы жыл басында машина жиынтықтарын жеткізуді қамтамасыз етуі керек еді.

"Біздің топ тек бұл дилерлік орталықтан тұрмайды. Жалпы, бізде үлкен еншілес компаниялар тобы бірлескен. Компания ең алдымен біздің өндірістік блоктан тұрады – бізде үш зауыт бар. Екі зауыт Семейде орналасқан - "СемАЗ" және Daewoo Bus Kazakhstan, олар коммерциялық техника мен автобустарды құрастырады, ал Көкшетаудағы KAIK зауыты, ол ауыл шаруашылығы техникасын – комбайндар мен тракторларды құрастырумен айналысады. "Вираж" ЖШС - бұл біздің тауар өткізу желіміз, бұл біздің мақтанышымыз, ол біз өндіретін барлық өнім түрін сатады. Қазіргі уақытта Қазақстанда коммерциялық техниканы сату бойынша ең ірі өңірлік дилерлік желіміз бар. Біз барлық аймақтарда өкілдік етеміз. Біздің топ тағы бір көмекші блоктан тұрады –оған соңғы тұтынушыны қаржыландыратын лизингтік компания, машина жинақтарын тасымалдайтын көлік компаниясы кіреді. Еуазиялық банк ГАЗ маркалы автокөліктерді жеткізу, құрастыру, сату бойынша біздің жобамызды қаржыландырады", - дейді Ирина Миронова.

Ирина Миронова айтқан өнім "Еуразиялық тұрақты" деп аталады. Бұл бизнес мақсаттарына арналған несие. Сонымен қатар, сіз оны теңгемен, доллармен немесе еуромен ала аласыз, ал пайыздық мөлшерлеме жеке белгіленеді (ГЭВС мөлшері жылдық 18% - дан бастап). Сіз айналым қаражатын толықтыруға қаражат ала аласыз – бұл жағдайда несиелеу мерзімі 3 жылға дейін. Егер кәсіпорын инвестициялық мақсаттарға қаржыландыру алса, онда несие беру мерзімі клиенттің қажеттіліктеріне байланысты 7 жылға дейін артады. Ирина Миронова банк өнімін сұранысқа ие ететін әр клиенттің жағдайын ескеретін және несиелеу мақсаттарына бөлінген мүмкіндік пен жеке  қарым-қатынас екенін атап өтті.

"Менің ойымша, қазір Еуразиялық банк автокөлік саласын қолдауға маманданған үздіктердің біріне айналды. Олар корпоративті клиенттерді, яғни автокөлік құрастыру және сатумен айналысатындарды қаржыландырады. Екіншіден, автонесиелер бар, яғни олар соңғы тұтынушыларға несие береді. Үшіншіден, жеңілдетілген автонесиелеу бойынша мемлекеттік бағдарламаға қатысады. Яғни, автомобиль саласында машина жиынтықтарын сатып алған сәттен бастап дайын техниканы сатуға дейінгі нарықтың барлық ойыншыларымен ынтымақтасады", - дейді Ирина Миронова.

Корпоративтік клиенттерді қаржыландыру туралы айтатын болсақ, банк тек коммерциялық техниканы ғана емес, өндірісті де қолдайтынын атап өткен жөн. Жалпы топ үшін қаржыландырудың белгілі бір мөлшерлі лимиті қарастырылған. Оның ішінде Қазақстан аумағында ГАЗ автокөліктерін құрастырумен айналысатын "Газавто Қазақстан" компаниясына қаражат бөлу жоспарланған. Сондай-ақ, жалпы көлемнің бір бөлігі "Қазавтобуспром" компаниясы үшін сақталған, сондай-ақ қарыз қаражатына автобустарға арналған қажетті жиынтықтар сатып алынады. Жалпы лимит шеңберінде "КомТрансЛизинг" өз бөлігін лизингтік мәмілелерді қаржыландыруға бағыттайды.

"Менің ойымша, кез-келген банктің артықшылығы - бұл белгілі бір саланың ерекшелігін ескере отырып, нарыққа қажетті өнімді ұсыну қабілетін ескере отырып, клиенттердің сұранысына бейімделу мүмкіндігі", - дейді сұхбаттасушы.

Қаржы мәселесінің тағы бір бөлігіне келетін болсақ – бұл бюджетке түсетін аударымдар. 2015 жылдан 2021 жылға дейін "Вираж" тобы 37 млрд теңгеден астам сомаға салық төледі. Нарық пен кәсіпорынның даму перспективаларына түсініктеме бере отырып, Ирина Миронова ГАЗ автокөліктеріне деген сұраныс әрқашан бар екенін, сатып алушылар көбінесе жеке тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер екенін атап көрсетті. Сонымен қатар, кәсіпорында жедел жәрдем және басқа да қызметтерге арналған көлік түрлері шығарылады. Оған қоса қызметтік орталық жұмыс істейді және Қазақстанда бұл машиналарды құрастыру қарқынын бәсеңдетпеуге ықпалын тигізеді. Сондықтан машина жиынтықтарын сатып алуды қаржыландыру - қажет болған жағдайда "Вираж" тобына қолдау болатын шаралардың бірі.